Ken je dat gevoel, dat er niet naar je geluisterd wordt? Laatst had ik een vergadering via Skype. Ik was wat later, dus de meeting was al in volle gang toen ik inplugde. Ik schoof aan met een kort: “Ik ben er. Ga maar door met vergaderen“. En dat gebeurde. Het gesprek ging over de aankomende training in Zuid-Soedan over inclusie van mensen met een handicap in de vluchtelingenkampen. Ik doe het voorbereidende werk voor de training, dus mijn deelname aan de Skypemeeting was zeer gewenst.

Na een paar minuten wilde ik even een opmerking plaatsen. Maar net toen ik van wal stak, begon er iemand anders te praten. Timing is soms wat lastig met een digitale verbinding, dus ik hield netjes mijn mond. Het is tenslotte onbeleefd om door iemand anders heen te praten. Ik wachtte de volgende stilte af om mijn punt te maken. Maar wéér werd er door mij heen gesproken. Ik begon geïrriteerd te raken, ik was toch uitgenodigd voor het gesprek om feedback te geven? Waarom luisterden ze dan niet? Had ik iets heel doms gezegd?! Ik probeerde het nog een keer….

En toen drong het plots tot mij door dat ze me helemaal niet kónden horen! Het knopje van mijn headset stond namelijk op ‘mute‘. Die knop is een uitkomst als je tijdens een saaie online vergadering ongemerkt een zak chips wilt leegeten, maar niet handig als je gehoord wilt worden. Gelukkig werd er wél naar me geluisterd toen ik de ‘mute’-knop had uitgeschakeld. Mijn opmerkingen werden gewaardeerd en samen hebben we een goede opzet voor de training kunnen maken. Maar het nare gevoel van uitgesloten zijn, bleef nog wel een poosje hangen. Ik bedacht me dat er heel veel mensen zijn van wie de stem écht niet gehoord wordt: vanwege hun etnische achtergrond, hun seksuele voorkeur, omdat de mening van een meisje er niet toe doet, of omdat wordt verwacht dat iemand met een handicap geen zinvolle bijdrage kan leveren aan de maatschappij.

Dankzij de Duurzame ontwikkelingsdoelstellingen met het overkoepelende thema ‘Leave No One Behind‘, is er binnen ontwikkelingssamenwerking tegenwoordig meer aandacht voor de mensen van wie de stem niet of nauwelijks gehoord wordt. Er is eindelijk oog voor de groepen die heel lang op ‘mute‘ hebben gestaan. Het VOICE fonds van het Ministerie van Buitenlandse Zaken, dat zich specifiek richt op het versterken van de stem van de meest gemarginaliseerde en gediscrimineerde groepen, is wat dat betreft een stap in de goede richting. Laten we er echter voor waken dat zo’n speciaal fonds niet het eindstation is. Het moet het startpunt zijn voor inclusieve en toegankelijke ontwikkelingssamenwerking, waarbij alle organisaties en partijen de stem van de meest gemarginaliseerde groepen gaan horen en versterken; waarbij ALLE partijen ervoor zorgen dat IEDEREEN kan meedoen aan hun programma’s, of je nu gay bent, een handicap hebt of tot een religieuze minderheid behoort. En dat je ook mee kunt doen als je toevallig in ál deze drie hokjes past!

Paulien Bruijn
Disability Inclusion Specialist